Cenne wartości prozdrowotne mleka ekologicznego.

Cenne wartości prozdrowotne mleka ekologicznego.

2

 

Doniesienia naukowców z całego świata dowodzą o istnieniu nierozerwalnego związku między odżywianiem a zdrowiem. Mleko jest podstawowym składnikiem diety i najbardziej wszechstronnym źródłem składników odżywczych w żywieniu człowieka. Już Hipokrates żyjący około 460-377 r. p.n.e. zwany „ojcem medycyny” stwierdził, że mleko jest najdoskonalszym pokarmem, jaki stworzyła natura. Współczesna wiedza na temat mleka wyraźnie potwierdza fakt, że jest ono naturalnym,pełnowartościowym produktem, stanowiącym istotne źródło bioaktywnych substancji wpływających na poprawę naszego zdrowia.

Mleko dla poprawy odporności

Substancje bioaktywne mleka to składniki naturalnie występujące w nim, nawet w śladowych ilościach, które oddziałują na organizm konsumenta na poziomie fizjologicznym, behawioralnym lub prawidłowej odpowiedzi immunologicznej. Do substancji biologicznie czynnych mleka zalicza się te, należące do frakcji tłuszczowej i białkowej, a także składniki mineralne, głównie wapń. Mleko pozyskane z gospodarstw certyfikowanych specjalizujących się w produkcji ekologicznej ze względu na bardzo korzystny skład, przede wszystkim frakcji tłuszczowej, może stanowić doskonałe źródło łatwo przyswajalnych bioaktywnych składników lipofilnych o właściwościach prozdrowotnych dla konsumentów.

Właściwości energetyczne i antyoksydacyjne

Tłuszcz pochodzący z mleka jest głównym składnikiem energetycznym i jednocześnie najłatwiej przyswajalnym tłuszczem pochodzenia zwierzęcego. Pomimo tego jego konsumpcja budzi wiele kontrowersji, głównie ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych, które są kojarzone z chorobami naczyniowo-krążeniowymi. Należy jednak podkreślić, że mleko, a w szczególności tłuszcz mlekowy, zawiera szereg bioaktywnych komponentów wykazujących właściwości antyoksydacyjne. Do składników tych zalicza się: skoniugowany kwas linolowy (CLA), α-tokoferol (witamina E), koenzymQ10, witaminy A i D oraz fosfolipidy. Funkcje przeciwutleniające tych substancji polegają na zapobieganiu utlenianiu cholesterolu, zapobiegając przed tworzeniem się blaszki miażdżycowej. Ponadto zabezpieczają one główne narządy naszego organizmu i błony komórkowe przed wolnorodnikowymi uszkodzeniami, co odgrywa znaczącą rolę w zapobieganiu i leczeniu wczesnego stadium chorób nowotworowych i neurodegeneracyjnych, takich jak: choroba Alzheimera czy Parkinsona. Działanie antyoksydantów tłuszczu mleka jest korzystniejsze dla zdrowia w porównaniu z produktami roślinnymi ponieważ substancje przeciwutleniające występujące w owocach i warzywach są mało skuteczne w środowisku lipofilowym.

Korzyści mleka ekologicznego

Liczne badania naukowe potwierdzają, że system produkcji ma istotny wpływ na zawartość składników o właściwościach przeciwutleniających w mleku. Tłuszcz mleka pochodzącego z certyfikowanych gospodarstw ekologicznych z systemu chowu ekstensywnego w porównaniu z systemem intensywnej produkcji wyróżnia się:

1. Wyższą koncentracją CLA (kwasu o właściwościach antynowotworowych i przeciwutleniających)
i NNKT (niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które muszą być przyjmowane z pokarmem);

2. Obniżoną koncentracją nasyconych kwasów tłuszczowych (kojarzonych z chorobami układu
naczyniowo-krążeniowego);

3. Niższymi wskaźnikami aterogeniczności i trombogeniczności (niższe czynniki ryzyka chorób naczyniowo- krążeniowych);

4. Wyższą zawartością witamin rozpuszczalnych w tłuszczach o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Optymistyczne jest to, że w Polsce produkcja ekologiczna mleka rozwija się dynamicznie i zyskuje coraz szersze grono zwolenników, ponieważ konsumenci świadomie wybierają żywność bezpieczną dla zdrowia, o najwyższej jakości i walorach odżywczych, która jest wytwarzana bez użycia środków chemii rolnej, weterynaryjnej i spożywczej oraz bez GMO. Ważnym czynnikiem rozwoju ekologicznej produkcji mleka jest to, czy mleczarnie prowadzą oddzielny przerób mleka z gospodarstw certyfikowanych. W Polsce jest ich wciąż niestety niewiele, co sprzyja importowi mleka ekologicznego z innych krajów UE.

 

dr hab. BeataKuczyńska
Kierownik Laboratorium Oceny Jakości Mlekai Mięsa Zakładu Hodowli Bydła
na Wydziale Nauk o Zwierzętach SGGW
 
W swojej pracy zawodowej od lat zajmuje się jakością mleka produkowanego w gospodarstwach ekologicznych i prowadzi badaniaporównawcze z produkcją wielkotowarową, czego wymiernym efektem jest dysertacja habilitacyjna "Składniki bioaktywnei parametry technologiczne mleka produkowanego w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych" 2011 r wydawnictwo SGGW, oraz liczne artykuły i doniesienia na konferencje naukowe.