Rośliny lecznicze i zielarstwo w Rodopach Zachodnich

Przed 30 laty Rodopy Zachodnie były obszarem przemysłowym, z licznymi kopalniami rud metali. Wraz z przemianami gospodarczymi największym bogactwem regionu stała się jego przyroda. Zachodnie Rodopy są siedliskiem ponad 2000 gatunków roślin, w tym wielu endemicznych i reliktowych, takich jak kwiat orfeusza. Bułgarzy nazywają bogactwo lokalnych ziół „leczniczym złotem”. Roślinność regionu obejmuje górskie łąki i lasy, z dominacją sosny i świerka. Tradycyjna wiedza o właściwościach leczniczych tych roślin jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Medycyna ludowa i Petyr Dimkow

Petyr Dimkow, twórca szkoły bułgarskiej medycyny ludowej, podkreślał wartość roślin leczniczych i wiedzy ludowej. W swojej praktyce stosował holistyczne podejście, uwzględniające ziołolecznictwo, fizjoterapię i profilaktykę, promując harmonię z naturą. Według Dimkowa istotne były indywidualne cechy pacjenta, wiara w wyzdrowienie oraz czas na naturalną regenerację organizmu. Dimkow przyczynił się także do budowy mauzoleum Władysława Warneńczyka w Warnie.

Produkcja ziół

Bułgaria jest jednym z największych producentów ziół w Unii Europejskiej. W 2017 roku zebrano tam 81 tys. ton ziół, co plasuje Bułgarię na pierwszym miejscu, przed Polską i Hiszpanią. Dzięki unikalnym warunkom klimatycznym, Rodopy Zachodnie stanowią szczególnie bogate źródło roślin o właściwościach leczniczych, takich jak tymianek, oregano, dziurawiec, krwawnik, pokrzywa, jeżyny i dzika róża.

Gojnik – mursalska herbata

Gojnik (Sideritis scardica), zwany mursalską herbatą, jest objęty ochroną i rośnie na wapiennych skałach na wysokości 1400-2200 m n.p.m., w tym po stronie greckiej Rodopów. Uprawia się go na wysokościach 1200-1500 m. Roślina ta, z rodziny jasnotowatych, znana jest z właściwości antywirusowych, przeciwzapalnych, antybakteryjnych oraz przeciwnowotworowych. Wpływa pozytywnie na układ krążenia, obniżając ryzyko zawałów i udarów, oraz działa ochronnie na układ oddechowy, leczy astmę i zapalenie gardła. Badania potwierdziły, że mursalska herbata ma także właściwości antyoksydacyjne i zapobiega rozwojowi choroby Alzheimera. Ze względu na zawartość mikroelementów, takich jak cynk, magnez, wapń, żelazo i selen, gojnik ma szerokie zastosowanie w lecznictwie i wspomaga odporność organizmu.

MURSALSKI TEA Gojnik Herbata Mursalska (22 g) - BIO

19,99 zł

szt.

Do koszyka

Optymalne warunki dla mursalskiej herbaty

Gojnik najlepiej rozwija się w surowych warunkach klimatycznych Rodopów, na wysokościach powyżej 1200 m n.p.m., gdzie śnieg może zalegać nawet 9 miesięcy, a dobowe różnice temperatur wynoszą 20-30°C. Takie warunki sprzyjają rozwojowi roślin o szczególnych właściwościach leczniczych, a gojnik pobiera ze skał wapiennych minerały, z których powstają chroniące go olejki eteryczne. Od 1943 roku w pobliżu Trigradu istnieje plantacja rodziny Ushev, która zdobyła międzynarodowe uznanie za jakość swoich upraw.

Właściwości lecznicze mursalskiej herbaty

Mursalska herbata zawiera ważne dla zdrowia witaminy i minerały, m.in. cynk, selen i witaminę D. Regularne picie naparu pomaga zwalczać infekcje, wspiera odporność i ma działanie antyoksydacyjne, chroniąc przed wolnymi rodnikami. Według badań niemieckiego neurologa prof. Jensa Pahnke, mursalska herbata poprawia funkcje mózgu i spowalnia rozwój chorób neurodegeneracyjnych, takich jak demencja i Alzheimer. Jej skład wpływa także korzystnie na układ oddechowy, zmniejszając stany zapalne.

Święta związane z zielarstwem

Eniowden, obchodzony 24 czerwca, jest dniem szczególnym dla zbierających zioła. Święto to, związane z przesileniem letnim, ma głębokie znaczenie w tradycji bułgarskiej. Zioła zebrane w tym dniu, takie jak krwawnik i dziurawiec, uznaje się za mające największe właściwości lecznicze. Spasowden, przypadający 40 dni po Zmartwychwstaniu, jest okazją do zbierania darów natury i organizowania targów ziół, kompotów i konfitur.

Dakow M. (red.), 1984, Czerwenata Kniga na Bulgaria, s. 67, 71, 37.

Grabowska – Grzyb A., 2011, Tam, gdzie urodził się Orfeusz, Świat Książki.

Karagiozow Ch. red., 2009, Petyr Dimkow, rodoliubitel, lecziteliat, misliteliat, Nowa Ciwilizacia EOOD, Sofia, s. 98-102.

Pantew N., Gawriłow B., 2014, 100 Najwliatelni Bylgari w naszata istoria, Petyr Dimkow, s. 226-228.

Jowczew J. 1966. Kierunki prac geologiczno-rozpoznawczych w Ludowej Republice Bułgarii w latach 1966-1970, UKD 55 s. 417-418 Kynczew C., 2012, Razpoznawane i sybirane na bilki, Kolhida, Sofia s.

Styczyński M., 2012, Zielnik Podróżny Rośliny w tradycji Karpat i Bałkanów, Ruthenus, Krosno, s. 197-200.

Ognianow M., Georgiew J., Denew P., Karaczanowa M. 2012, Charakteristika na leczebni rastenia, Nauka Dietetika, 2, s. 14.

González-Burgos E., Carretero M.E. , Gómez-Serranillos M.P. , 2011, Sideritis spp.: Uses, chemical composition and pharmacological activities—A review, Journal of Ethnopharmacology, 135 (2), s. 209–225.

Skrubis B.G., 1984, The greek "Mountain ea", Acta Horticulturae (144), s. 25–30.

Bylgarski Czerwen Kryst, 1989, Prazniczno-obrednata sistema w Gocedelczewski Rajon, s. 22-28.

Alikowski A.C., 2007, Mursalski czaj, EKIP, Smolian Bojczinow A., 1942. Aptekarski pregled, 9. S. 151-158.