Suplementacja diety, czy potrzebna?

                  Intensywny rozwój rynku farmaceutycznego zaowocował gwałtownym wzrostem dostępnego asortymentu różnego rodzaju suplementów diety. Są to preparaty, które mają stanowić dodatek do zbilansowanej diety i różnią się od żywności swoją postacią, przybierając na ogół formę pastylek, kapsułek czy proszków albo kropel. Nie są to także leki.

                  Do składników aktywnych obecnych w suplementach diety nalezą witaminy, pojedyncze lub w formie kompleksów wielowitaminowych, składniki mineralne oraz inne substancje aktywne jak np. antyoksydanty, składniki poprawiające pracę różnych układów organizmu, regenerujące różne narządy (np. wątrobę lub oczy) czy też usprawniające pracę stawów i poprawiające mineralizację kości.

                  Często stosowaną praktyką władz państwa jest także fortyfikacja produktów spożywczych wybranymi, uznanymi za deficytowe składnikami pokarmowymi  jak np. jodowanie soli spożywczej czy wprowadzanie kwasu foliowego w skład mąki (jak to ma miejsce w Kanadzie).

                   Dla osoby pragnącej prowadzić zdrowy styl życia, jak również dbającej o zbilansowanie diety pojawia się zatem problem – czy suplementacja jest potrzebna, a jeśli tak to w jakiej formie i w jakim wymiarze? Czy reklamy namawiające do zakupu suplementów magnezu, wapnia czy też witamin w wielkich wielowitaminowych kompleksach przekazują jakąś prawdę o prawidłowym żywieniu? Na te pytania postaramy się w niniejszym artykule odpowiedzieć.

                   Dużym uproszczeniem poruszonych kwestii będzie zasygnalizowanie na samym początku, iż zdrowa zbilansowana i urozmaicona dieta osoby nie obciążonej dysfunkcjami lub nadzwyczajnymi stanami fizjologicznymi, nie wymaga suplementacji jakimikolwiek składnikami pokarmowymi. Istnieje nawet prawny obowiązek umieszczania takiego stwierdzenia na opakowaniach wszelkich suplementów diety. Jak zawsze w życiu jednak istnieją sytuacje wyjątkowe, które to proste stwierdzenie komplikują.

                   Istnieje bowiem szereg sytuacji, w których substancje bioaktywne obecne w suplementach diety są na tyle specyficzne, iż dostarczanie ich wraz z dietą nie jest możliwe w odpowiedniej ilości (wówczas są to składniki spełniające funkcje ponadodżywcze) – np. luteina zwiększająca wydajność pracy plamki żółtej i poprawiająca jej ukrwienia, a co za tym idzie komfort i jakość wzroku. Analogiczna sytuacja dotyczy także lecytyny usprawniającej procesy myślenia.

                   Innym przykładem mogą być suplementy diety zawierające składniki wpływające korzystnie na dysfunkcje stawów (chrząstki stawowej) i układu kostnego. Do związków tych na ogół należą glukozamina, chondroityna, kolagen, kwas hialuronowy, witamina C czy mangan oraz pewne dodatkowe substancje jak np. związki siarki. Najczęściej w preparatach tego typu znajdziemy glukazaminę i chondroitynę, jednakże najnowsze badania wskazują, iż główne efekt terapeutyczny i faktyczna poprawa w komforcie pracy stawu uzyskiwana jest dzięki kolagenowi. Kolagen zaś może występować w postaci żelatyny lub hydrolizatu kolagenu, którego działanie jest wielokrotnie skuteczniejsze. Dla uzupełnienia można dodać, iż kolagen jest głównym składnikiem elastycznej masy kości i najważniejszym składnikiem tkanki chrzęstnej decydując o ich elastyczności i pracy – stąd jego suplementacja w formie łatwo dostępnego hydrolizatu – zwłaszcza w połączeniu z witaminą C, która odpowiada za hydroksylację proliny –aminokwasu łączącego 3 łańcuchy kolagenu decyduje o wysokiej skuteczności takiej terapii.

                    Jednym z preparatów dostępnych na rynku zawierających czysty hydrolizat kolagenu jest specyfik Collagen. Z uwagi na wyżej opisany mechanizm badania wskazują na jego potencjalną najwyższą skuteczność z dostępnych na rynku preparatów.

                    Innym przypadkiem, w którym zasadna jest suplementacja, jest występowanie różnych fizjologicznych stanów nadzwyczajnych jak np. ciąża, w której dostarczenie odpowiedniej ilości żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12 jest wraz z żywnością bardzo trudne – szczególnie u wegetarian. Podobnie w przypadku różnych rekonwalescencji pochorobowych  czy też w przypadku osób intensywnie uprawiających sport w zakresie witamin antyoksydacyjnych i składników mineralnych traconych wraz z potem.

Zespoł Consilium Vitalis