Cenna witamina C

Witamina C tylko z roślin

Kwas askorbinowy po raz pierwszy został wyizolowany i oczyszczony z papryki w 1933 roku, za co węgierski uczony Albert Szent-Györgyi otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii cztery lata później. Od tego czasu wykryto kwas L-askorbinowy, będący naturalnie występującą formą witaminy C w wielu surowych owocach i warzywach. Szczególnie bogate w nią są melony, owoce cytrusowe i ich soki, takie pomarańcze czy grejpfruty; guawa, mango, kiwi, papaja, ananas, truskawki, maliny, żurawina, a także pomidory i sok z nich. Spośród warzyw dużo witaminy C zawierają kapusta, brokuły, brukselka, kalafior, czerwona i zielona papryka, jarmuż, szpinak i inne liściaste zielone warzywa. Mimo obecności witaminy C w wielu warzywach i owocach, posiłki z nich przygotowane mogę bardzo często nie zawierać kwasu L-askorbinowego, ponieważ jest to związek bardzo nietrwały. Łatwo ulega rozpadowi pod wpływem wielu czynników, między innymi tlenu, podwyższonej temperatury i światła.

Witamina C w naszym organizmie

Wraz ze zmieniającymi się warunkami atmosferycznymi narażeni jesteśmy na różne czynniki wpływające na nasze zdrowie oraz na różną dostępność witaminy C. Dlatego tak ważne jest, aby przez cały rok dbać o zapewnienie organizmowi odpowiedniej jej ilości:

• Wiosną, gdy witamina C, dzięki regularnemu przyjmowaniu jeszcze przed sezonem infekcji, może zmniejszać czas dokuczliwych symptomów przeziębienia. Wykazano również, że witamina C zdolna jest do obniżenia poziomu histaminy w organizmie, działając tym samym podobnie jak leki przeciwalergiczne. Jest to bardzo istotne, gdy pojawiają się reakcje na pyłki drzew.

• Latem, gdy intensywna ekspozycja na promieniowanie słoneczne zmniejsza ilość witaminy C w skórze, a witamina C chroni komórki skóry przed fotostarzeniem neutralizując wolne rodniki.

• Jesienią, gdy czas zmian w otoczeniu przynosi czynniki stresowe i wzrost poziomu wolnych rodników. Związane ze skracaniem się dnia mniejsze ilości słońca, mogą prowadzić do spadku ilości energii oraz obniżenia codziennej aktywności. To wszystko przekładać może się na osłabienie odporności organizmu, a co za tym idzie częstsze infekcje wirusowe. Ze względu na wszechobecność czynników stresogennych oraz narażenia na szkodliwe działanie wolnych rodników, tak istotne jest, aby utrzymywać właściwy poziom witaminy C w organizmie, aby móc wykorzystać nie tylko jej podstawowe właściwości, ale pełnię jej antyoksydacyjnego potencjału.

• Zimą, gdy ze względu na niedostępność zielonych warzyw sezonowych bogatych w witaminę C, należy zapewnić organizmowi odpowiednie dawki kwasu L-askorbinowego. Wiele badań zaleca suplementację witaminy C na poziomie rzędu 500 mg na dzień. Pozwala to nie tylko na zapewnienie organizmowi minimalnej ilości tej substancji niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania, ale także w pełni wykorzystać jej antyoksydacyjny potencjał.

Ile i dla kogo

Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności organizm dorosłego mężczyzny wymaga 110 mg witaminy C dziennie do prawidłowego funkcjonowania, a kobiety 95 mg/dzień. W czasie ciąży i laktacji ilość ta jest większa. Zalecane spożycie znacznie wzrasta w przypadku palenia papierosów, ze względu na to, że dym papierosowy powoduje powstawanie szkodliwych, wysoce reaktywnych wolnych rodników, które witamina C neutralizuje. Z przewodu pokarmowego witamina C wchłania się na takim samym poziomie, niezależnie od rodzaju pożywienia czy formy, w której jest przyjmowana. W nabłonku jelitowym wchłaniana jest do krwi, gdzie występuje w formie wolnego jonu, askorbinianu, skąd rozprowadzana jest po całym organizmie.

Dr inż. Marta Pawłowska - SafetyAssessor, doktor nauk chemicznych, absolwentka Politechniki Warszawskiej Wydziału Chemicznego i Studiów Podyplomowych PW Chemii Kosmetycznej.

Autorka publikacji naukowych i komuników na konferencjach krajowych i międzynarodowych.