Ryż bezglutenowy

RYŻ BEZGLUTENOWY

Ryż jest naturalnie bezglutenowy, ale żeby osoby na diecie bezglutenowej miały pewność, że nie został zanieczyszczony i nie zawiera glutenu , powinny wybierać ryż bezglutenowy. Ryż bezglutenowy jest oznakowany na opakowaniu znakiem przekreślonego kłosa.

Jak rozpoznać ryż bezglutenowy?

W sklepach ze zdrową żywnością można kupić wyroby producentów specjalistycznej żywności bezglutenowej. Ryż jest z natury bezglutenowy jednak trzeba pamiętać o możliwej zawartości glutenu jako zanieczyszczenia podczas transportu czy pakowania produktu. Dlatego największą gwarancją, że kupowany ryż nie zawiera glutenu jest czytanie etykiet i szukanie na nich znaku przekreślonego kłosa czy napisu gluten free. Tak oznakowany ryż bezglutenowy można bezpiecznie spożywać na diecie bezglutenowej.

Ryż bezglutenowy i produkty z ryżu

Ryż naturalnie nie zawiera glutenu, jednak bezglutenowy ryż powinien być oznakowany na opakowaniu znakiem przekreślonego kłosa. Przetworzony ryż bezglutenowy dostępny jest w postaci ziarna, otrąb, płatków ryżowych i mąki. Naturalny bezglutenowy ryż czyli ryż brązowy bezglutenowy ma nieco ostrzejszy smak niż ryż biały, polerowany. Brązowy bezglutenowy ryż należy gotować około 50 minut, a podczas gotowania w żadnym przypadku nie mieszać. Mieszanie uszkadza zewnętrzną osłonkę ziarna, wydobywa się wtedy skrobia, która się przypala.

Ryż w uprawach

Ryż plasuje się tuż po pszenicy na liście światowych upraw. Od strony botanicznej ryż nie należy do zbóż, a do traw i uprawia się go od 5 tysięcy lat.  W wielu krajach biały ryż stanowi podstawowy pokarm. Na świecie znanych jest kilka tysięcy odmian ryżu różniących się m.in. kształtem, barwą i wielkością ziaren. Najprostszy podział ryżu to na ryż biały łuskany i ryż brązowy czyli pełnoziarnisty. Postacią pośrednią pomiędzy ryżem białym a niełuskanym jest ryż typu paraboiled. Powstaje w ten sposób, że ziarna nawilża się parą wodną pod bardzo wysokim ciśnieniem. Dzięki temu najcenniejsze składniki z okrywy ziarna przechodzą do  wnętrza ziarna, a ryż po ugotowaniu jest puszysty i sypki.

Rodzaje ryżu

Pod względem kształtu wyróżnia się ryż okrągły o krótkich ziarnach i ryż długi np. ryż jaśminowy czy ryż basmati. Ziarna okrągłego ryżu są najmniejsze, najbardziej okrągłe i najtwardsze spośród wszystkich odmian. Pod względem wartości odżywczych wyróżnia się okrągły ryż słodki makrobiotyczny. Ryż o długich ziarnach to najmniej kleista odmiana ryżu – podczas gotowania zachowuje sypką konsystencję. Ryż basmati jest aromatyczny o lekko orzechowym smaku. Ryż jaśminowy należy do jednej z odmian popularnych w Tajlandii. Pod względem koloru wyróżnia się ryż biały, ryż czarny, ryż brązowy i ryż czerwony. Typowy ryż włoski to odmiana arborio. Dziki ryż to trawa spokrewniona z owsem i  nie jest gatunkiem ryżu. Jego zbiory są bardzo pracochłonne z czego wynika jego wysoka cena.

Aromatyczne smaki odmian ryżu

W zależności od pochodzenia, kształtu i koloru ryż bezglutenowy ma różny smak. Ryż basmati jest jednym z najszlachetniejszych odmian ryżu o długich ziarnach. Wywodzi się z Indii i Pakistanu. Ryż basmati jest bardzo aromatyczny i ma delikatny smak. Ryż basmati może być długo przechowywany i mówi się, że z czasem nabiera jeszcze więcej walorów smakowych. Ryżem aromatycznym jest też ryż jaśminowy. Jest ceniony za wyjątkowy smak i aromat. Ryż jaśminowy pochodzi z północnych rejonów Tajlandii.    

Ryż bezglutenowy wartości odżywcze

Większą wartość odżywczą od ryżu białego ma ryż brązowy bezglutenowy.  

W procesie produkcji białego ryżu ziarna są obłuszczone i polerowane kosztem utraty właściwości odżywczych. W procesie łuszczenia w specjalnych młynach walcowych pozbawia się ziarniaki okrywy a co za tym idzie, cennego zarodka wraz z warstwą zasobną w witaminę B1. Ryż brązowy bezglutenowy to cenne źródło potasu, fosforu, witamin z grupy B i oczywiście węglowodanów. Ryż brązowy bezglutenowy ma niski indeks glikemiczny. Charakteryzuje się małą zawartością tłuszczu i jest produktem lekkostrawnym. Dlatego ryż brązowy bezglutenowy jest cennym produktem w diecie bezglutenowej. 

Ryż bezglutenowy w kuchni

Ryż bezglutenowy dodaje się do potraw w postaci całych ziaren. Zazwyczaj na jedną część ryżu daje się dwie części wody. Z ryżu białego można przygotować kleik i wtedy daje się kilkukrotnie więcej wody. Do risotto czy pilawu ryż wstępnie przysmaża się na tłuszczu. Ryż brązowy bezglutenowy gotuje się dłużej niż ryż biały i można ryż brązowy bezglutenowy namoczyć przed gotowaniem. Ryż bezglutenowy można dodawać do zup, jako nadzienie do warzyw, zawijać w liście kapusty. Ryż bezglutenowy może być także bazą do deserów, puddingów czy tart na słodko.  

Ryż bezglutenowy na słodko

Bezglutenowy ryż można zapiec z jabłkami i powstanie szybko pyszne danie. W tym celu biały ryż gotuje się na mleku, napoju roślinnym lub wodzie, aż będzie miękki czyli około 20 minut. W tym czasie na maśle praży się jabłka, starte wcześniej na dużych oczkach. Do jabłek można dodać cukier do smaku i sok z cytryny. Gdy jabłka będą miękkie dodaje się cynamon. Ryż przekładany warstwami z jabłkami (dolna i górna warstwa to powinien być ryż), zapieka się w piekarniku przez 20 minut. Takie szybkie bezglutenowe danie można podać z bitą śmietaną lub jogurtem naturalnym.